بیماری التهاب روده، بیماری مزمن اعضای مختلف دستگاه گوارش!!

بیماری التهاب روده یا بیماری التهاب مزمن دستگاه گوارش، چند نوع دارد. متاسفانه هنوز علت دقیق این بیماری مشخص نشده است، اما مواردی در تشدید و ابتلا به این بیماری موثر است. در ادامه دکتر بیان شریفی، متخصص بیماری داخلی در کردستان، توضیحاتی بسیاری دقیق و کامل در این باره داده اند. تا انتهای مقاله با ما باشید.

بیماری التهاب روده چیست؟

بیماری التهابی روده  (IBD)، بیماری مزمن اعضای مختلف دستگاه گوارش از جمله مری، معده، ورده کوچک و روده بزرگ است.

دستگاه گوارش وظیفه هضم، تجزیه غذا و استخراج مواد مغذی و حذف مواد زائد غذایی در بدن، دارد. التهاب در هر کدام از بخش های دستگاه گوارش، سبب اختلال درفعالیت های روده شده و باعث بروز بیماری التهاب  روده می شود.

انواع بیماری‌های التهابی روده

بیماری التنهاب روده دو نوع بوده، و هر کدام ویژگی های منحصر بفردی دارند. این دو نوع، عبارتند از:

کولیت اولسراتیو (Ulcerative colitis)

این بیماری شامل التهاب و زخم در پوشش سطح روده بزرگ و راست روده است.

 بیماری کرون (Crohn’s disease)

این بیماری شامل التهاب در دستگاه گوارش و انتهاب روده کوچگک است.

در حالی‌که، بیماری کرون می‌تواند باعث التهاب در هر قسمت از دستگاه گوارش شود. اگرچه که بیشتر انتهای روده کوچک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اغلب می‌تواند لایه‌های عمیق دستگاه گوارش را درگیر کند.

علائم التهاب روده

علائم بیماری التهابی روده، به شدت التهاب، نوع و محل بروز متفاوت است. علائم این بیماری خفیف تا شدید متغیر است. در ادامه علائم راج و مشترک این بیماری گفته شده است. این علائم، عبارتند از:

• اسهال
• خستگی
• درد معده و گرفتگی
•  نفخ به دلیل انسداد روده
• وجود خون در مدفوع
• کاهش اشتها و کم‌خونی
• کاهش وزن بی‌دلیل
• اختلالات پوستی
• ایجاد زخم و شکاف در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد (گاهی اوقات)

علت بروز التهاب روده

هنوز علت دقیقی برای ایجاد این بیماری، شناخته نشده است. با این حال در ادامه علت های پرخطر جهت بروز این بیماری و اینکه چه کسانی ممکن است، بیشتر در معرض این بیماری باشند، گفته شده است. این موارد عبارتند از:

سابقه خانوادگی و ژنتیک

افرادی که سابقه ژنتیکی، بیماری های گوارشی دارند، در معرض ابتلای بیشتر این بیماری هستند.

سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمنی بدن ضعیف و ناتوان در قبال عفونت های سیستم گوارش، سبب بروز التهاب می شود.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن یکی از فاکتورهای اصلی در ایجاد بیماری التهاب روده است.

نژاد

احتمال بروز این بیماری، در سفیدپوستان بیشتر است.

سن

این بیماری در هر سنی رخ می دهد، اما بیشتر در افراد زیر 35 سال، رخ می دهد.

فاکتورهای محیطی

زندگی در محیط های آلوده و شهرهای صنعتی، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

پیشگیری از بیماری التهابی روده

به دلیل مشخص نبودن علت دقیق این بیماری، نمیتوان پیشگیری کرد. صرفا با رعایت مواردی، می توان خطر ابتلا به آن را کاهش داد. مواردی چون:

• داشتن رژیم غذایی سالم
• ورزش منظم
• ترک سیگار و دخانیات

چگونگی تشخیص بیماری التهابی روده

پزشک پس از انجام معاینه فیزیکی و بررسی علائم و نشانه های احتمالی، از روش های زیر، برای تشخیص استفاده می کند.

تست‌های آزمایشگاهی

• تست کم‌خونی یا عفونت
• تست مدفوع

آندوسکوپی و روش های مختلف  آن

• کولونوسکوپی جهت بررسی روده بزرگ
• رکتوسیگموئیدوسکوپی جهت بررسی راست‌روده و سیگموئید، آخرین قسمت روده بزرگ
• آندوسکوپی فوقانی جهت بررسی مری، معده و قسمت اول روده کوچک (اثنی‌عشر)

تصویربرداری

• تصویربرداری با اشعه ایکس
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی‎تی اسکن
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). 

روش‌های درمان بیماری التهابی روده

با درمان بیماری التهاب روده می توان، التهاب ناشی از آن را کاهش داد. روش های درمان:

روش های غیر جراحی:

روش درمان غیر جراحی، براساس شرایط بیمار تجویز می شوند.

دارو درمانی

مصرف داروهای ضد التهابی و کورتیواستروئیدها، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن، آنتی بیوتیک و استفاده از داروهای مکمل، به درمان کمک می کند.

رژیم درمانی

تغییر سبک زندگی و داشتن یک رژیم غذایی و سبک زندگی سالم به درمان، کمک بسزایی می کند.مثال:

• نوشیدن مایعات بسیار، سبب جبران آب و الکترولیت از دست ‌رفته بدن می شود.
• عد م مصرف محصولات لبنی و محصولات دارای لاکتوز
• دوری از  شرایط استرس‌‎زا
• ورزش و ترک سیگار

عمل جراحی

گاهی اوقات شرایط بیمار بسیار شدید بوده و باید جراحی شود.  جراحی به روش لاپاراسکوپی و باز بسته به دید پزشک انتخاب می شود و در شرایطی توصیه می شود؛ چون:

• جراحی برای برداشتن کل روده بزرگ یا راست‌روده
• عمل برای برداشتن فیستول‌ها
• عمل جراحی برای بزرگ کردن روده باریک در شرایط انسداد روده

نتیجه گیری:

بیماری التهاب روده، یک بیماری مخصوص دستگاه گوارش است.

در صورت بروز عفونت یا بیماری در بخش های مختلف دستگاه گوارش دهان، مری، معده، ورده کوچک و روده بزرگ، سبب ایجاد این عارضه می شود.

اسهال، گرفتگی، درد بسیار از علائم این بیماری است.

این بیماری علت مشخصی ندارد.

 زمینه های ژنتیکی، زندگی در محیط های آلوده و..؛ علت بروز این بیماری را افزایش می دهد.

تشخیص این بیماری با روش های مختلفی چون آندوسکوپی، تصویربرداری و تست آزمایش خون انجام می شود.

روش درمان مناسب این بیماری به تشخیص پزشک ارتباط دارد.