دیابت نوع 1، یا دیابت وابسته به انسولین به دیابت نوجوانان نیز معروف است. بیماری دیابت نوع یک، یک نوع بیماری مزمن و خود ایمنی است. در این بیماری، غده پانکراس، هیچ انسولینی تولید نمی کند. بیماری دیابت نوع یک، بیشتر در نوجوانان رخ می دهد، ولی در بزرگسالان نیز وجود دارد.
متاسفانه هنوز درمان قطعی برای درمان این بیماری وجود ندارد، صرفا با رعایت مواردی چون رعایت رژیم غذایی، تغییر در سبک زندگی و داشتن سبک زندگی سالم، می توان این بیماری را کنترل کرد. در این مقاله به طور کامل درباره دیابت نوع1 گفته شده است. در صورت داشتن هر کدام از علائم زیر، به متخصص داخلی مراجعه کنید.
دیابت نوع یک چیست؟
دیابت در اثر، تجمع بسیار گلوکز یا قند خون ایجاد می شود. انسولین، هورمونی است که از قند خون برای تولید انرژی در سلول ها استفاده می کند. زمانی که هورمون انسولین، تولید نشود، قند خون در سلول های بدن، انباشته می شود. بیماری دیابت نوع یک، به دلیل عدم ترشح هورمون انسولین در بدن یا ترشح آن به میزان کم در بدن، ایجاد می شود.
بیماری دیابت نوع یک نسبت به بیماری نوع دو، شیوع کمتری دارد. حدود 10 الی 15 درصد از افراد دیابتی، بیماری دیابت نوع یک است. بیماری دیابت نوع یک، یک بیماری ارثی یا ژنتیکی و یک بیماری خود ایمنی است.
میزان قند خون در دیابت نوع یک
قند خون، سوخت اصلی بدن است و توسط مواد غذایی تامین می شود. در حالت طبیعی، بدن به طور طبیعی انسولین تولید کرده و میزان قند خون را کنترل می کند؛ اما افراد دیابت تیپ یک از کمبود انسولین رنج می برند، سیستم قند خون ها آنها مختل شده و قند خون برای بدن، این افراد اصلا مفید نبوده و قابل کنترل نیست.
این میزان قند خون ناشتا در بزرگسال است. به دلیل آنکه، کبد در طول شب، قند زیادی تولید می کند، همچنین غده پانکراس در شب، انسولین تولید نمی کند، قندا خون افراد در ناشتا، در بیشترینن حد ممکن است. میزان قند خون نرمال و طبیعی در بزرگسال بین 80 تا 130 میلی گرم است. در افراد دیابت نوع 1، میزان قند خون رندوم بین 126 میلی گرم تا 200 میلی گرم است.
شرایط مختلفی چون سن بیمار، مدت زمان ابتلا به دیابت، گرسنگی، تغذیه، داشتن بیماری های زمینه ای بر میزان قند خون موثر است. قند خون بیماران دیابتی، نقش بسیاری در درمان آن دارد.
علائم دیابت نوع یک
دیابت نوع1 یا دیابت بی مزه، علائم مختلفی دارد. علائم بیماری دیابت نوع یک، ممکن است ماه ها یا سال ها طول بکشد، تا بروز کند. شایع ترین علائم دیابت نوع یک:
- تاری دید
- گرسنگی شدید
- تشنگی شدید
- تکرر ادرار
- کاهش شدید وزن بی‌دلیل در فاصله زمانی کوتاه
- خستگی
- و ضعف
- تغییرات خلقی و تحریک‌پذیری
- شب ادراری در کودکان.
عوامل خطر افزایش ابتلا به دیابت نوع ۱
ریسک خطر و عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۱، متفاوت بوده و بسیار هستند. از جمله عوامل خطر:
- سابقه خانوادگی، داشتن زمینه ارثی و ژنتیکی
- افزایش سن
- زندگی در مناطق با آب و هوای شمالی و مرطوب
- مبتلا به ویروس های خود ایمنی دیگر
تشخیص دیابت نوع 1
روش ها و آزمایش های مختلفی برای تشخیص دیابت تیپ1 وجود دارد. پزشک ابتدا معاینه فیزیکی کرده و علائم را، بررسی می کند. متخصص داخلی یک تست قند خون در زمان های مختلف، تجویز می کند. گاهی علائم، پس از مدت ها بروز می کند.
- تست قند خون در ناشتا: میزان قند خون ناشتا در دو آزمایش جداگانه بیشتر از ۱۲۶ میلی‌گرم باشد.
- تست قند خون به تصادف: میزان قند خون تصادفی بیشتر از ۲۰۰ میلی‌گرم باشد.
- تست آزمایش خون جهت بررسسی جواب آزمایش هموگلوبین ای‌وان‌سی
درمان دیابت نوع یک (درمان قطعی دیابت نوع ۱ چیست؟)
دیابت نوع 1، به دلیل آنکه ارثی است، هیچ درمان قطعی ندارد. صرفا با روش هایی و رعایت مواردی، می توان روند پیشرفت این بیماری را کنترل کرد. از جمله:
- مصرف انسولین به صورت منظم و روزانه
- پیوند پانکراس
- تزریق داروی پراملینتید با انسولین
- مصرف داروی متفورمین همراه با انسولین
- کنترل وزن
- ورزش منظم
- تغییر سبک زندگی و انتخاب برنامه غذایی سالم
- کنترل مصرف کربوهیدرات، چربی و پروتئین.
پیشگیری از دیابت نوع 1
دیابت تیپ یک نوعی بیماری خودایمنی است. در این حالت سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های تولید کننده انسولین، حمله می کنند. در این حالت قند خون بالا می رود. با رووش های زیر می توان از این بیماری پیشگیری کرد:
- افزایش ویتامین D در بدن
- مصرف منابع ویتامین D مثل ماهی، پنیر و زرده تخم‌مرغ
- کاهش وزن و داشتن رژیم غذای سالم
- ورزش کردن منظم
نتیجه گیری
دیابت تیپ یک، یک بیماری مزمن و ارثی است، که در آن بدن، نمی تواند انسولین تولید کند و در ادامه قند خون را کنترل کند.
پیشگیری از دیابت نوع یک، ضمانتی برای عدم ابتالا به آن نیست.
تشخیص سریع بیماری به کنترل بهتر آن، کمک بسزایی می کند.
داشتن سبک زندگی سالم، رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم و تزریق دقیق و منظم انسولین، در کنترل آن موثر است.
