خارش مقعد یک بیماری ناراحت کننده در افراد است. گاهی فرد مجبور به خاراندن مقعد خود در فضای عمومی شده و این موضوع خجالت آور است. این بیماری نشانه مشکلات و بیماری های دیگر در بدن است. در صورتی که یکی دو بار، دچار خارش مقعد شدید، جای نگرانی ندارد. ولی در صورتی که فردی خارش مقعد مزمن داشت، باید برای درمان به دکتر مراجعه کند.
در ادامه دکتر بیان شریفی، از بهترین متخصص داخلی در سنندج، توضیحاتی در این زمینه، در ادامه برای شما عزیزان، فراهم کرده است.
علت خارش مقعد چیست؟
خارش و سوزش مقعد، براساس شدت و دفعات تکرار، به دو دسته علل، علل اولیه و ثانویه تقسیم می شود. علل اولیه باعث بروز خارش آنی بوده و در این حالت، خود به خود درمان می شود.
علل ثانویه، به صورت زمینه ای، از قبل در بدن فرد وجود داشته و سبب بروز خارش مقعد می شود. در ادامه به علل احتمالی و شایع خارش مقعد اشاره شده است:
- عدم رعایت بهداشت ناحیه مقعد
- استفاده از لوازم بهداشتی حساسیت زا
- داشتن بیماری های پوستی مانند اگزما
- داشتن اختلالات مقعدی مانند هموروئید (بواسیر)
- داشتن عفونت‌های مقاربتی یا غقونت قارچی
- داشتن بیماری های خود ایمنی، کم خونی یا دیابت
- مصرف بعضی غذاهای حساسیت زا مانند لبنیات، الکل، گوجه فرنگی
چگونگی تشخیص علت اصلی خارش و سوزش مقعد
پزشک ابتدا، با معاینه فیزیکی، علائم و سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند. سپس با روش رکتوسیگموئیدوسکوپی، اقدام به بررسی و تشخیص دقیق تر بیماری می کند.
همچنان تست های آزمایشگاهی، چون تست مدفوع و آزمایش خون، جهت آنالیز مدفوع برای، بررسی علت آن تجویز می کند.
روش‌های درمان خارش مقعد
روش های درمان و چگونگی درمان، بسته به علت خارش مقعد دارد. گاهی ممکن است، خارش مقعد به دلیل مشکلات پوستی چون اگزما، پسوریازیس رخ داده باشد. در ادامه روش های ممکن گفته شده است. بهترین روش، انتخاب روش درمانی صحیح با تجویز پزشک است. روش های درمانی ممکن:
درمان خانگی:
در این مرحله، افراد اقدام به خود مراقبتی کرده و با مصرف داروهای مناسب، خارش و سوزش مقعد خود را درمان می کنند. روش هایی چون:
- نوشیدن مایعات بسیار
- مصرف مواد غذایی سبک و حاوی فیبر مانند میوه و سبزیجات
- پرهیز از مصرف غذاهای ادویه‌دار
- تمیز نگهداشتن ناحیه مقعد
- شستشو آن با آب گرم بعد از دفع مدفوع
- استفاده از پودر ساده، جهت خشک نگهداشتن ناحیه مقعد
- استفاده از وازلین استریل، کرم یا پماد برای مقعد
- پرهیز از مصرف مواد بهداشتی حساسیت زا مانند صابون‌های دارویی، معطر یا دئودورانت در ناحیه مقعد
- استفاده از دستمال مرطوب جهت تمیز نگهداشتن مقعد
- پرهیز از خاراندن پوست ناحیه مقعد
- پیشگیری از یبوست
- پوشیدن لباس زیر های نخی گشاد
- پرهیزاز پوشیدن لباس‌های پلاستیکی و نایلونی
درمان توسط پزشک
در این مرحله پزشک، پس از تشخیص علت این عارضه، اقدام به تجویز دارو، برای درمان خارش و سوزش مقعد می کند. درمان هایی دارویی چون:
- تجویز پمادهای تسکین‌دهنده
- تجویز کورتیکواستروئیدها جهت کاهش التهاب
- استفده از نرم کننده‌ها و کرم‌های پوشش‌دهنده مانند ژل های حاوی آلومینیوم و گلیسیرین
- تجویز کرم‌های مختص بیماری هموروئید
- تجویز داروهای خوراکی چون آنتی هیستامین
نتیجه گیری:
- خارش و سوزش مقعد، براساس دو علل رخ می دهد. در راستای بروز علل اولیه، درمان خود بخودی انجام می شود.
- خارش و سوزش مقعد، نشان دهنده بیماری های مقعدی مانند هموروئید، سرطان مقعد و.. است.
- رکتوسیگموئیدوسگوپی، دادن تست های آزمایشگاهی، روش های تشخیص، علت خارش و سوزش مقعد است.
- با پوشیدن لباس زیر گشاد، استفاده از پمادهای ضد حساسیت، خوردن مواد غذایی سبک به درمان این عارضه کمک می کند.
- در صورتی که این عارضه بیش از چند بار رخ داد، برای درمان حتما به پزشک مراجعه کنید.
- دکتر بیان شریفی، متخصص داخلی در سنندج، در زمینه تشخیص ودرمان بیماری های گوارشی و مقعد، فعالیت دارد.
